Đền Ông Hoàng Mười
(Đền bên Nghệ AN)
Ở làng Xuân Am, xã Ân Công, nay là làng Xuân Am, xã Hưng Thịnh,huyện Hưng Nguyên, tỉnh Nghệ An có một ngôi đền thờ lớn. Nếu lấy địa danh đặt tên thì gọi là đền Xuân Am, nếu lấy thế đất theo thuyết phong thuỷ gọi là Mỏ Hạc Linh Từ, nếu lấy nhân vật được thờ chính gọi là đền Đức Thánh Hoàng Mười.
Tương truyền các ông Hoàng đều có gốc tích là con trai Bát Hải đại Vương ở hồ Đông Đình nên đều là Long Thần nhưng trong các văn chầu từng ông cũng như truyền thuyết ở từng địa phương thì phần lớn các ông là nhân thần, những danh tướng có công đánh giặc, khai phá đất đai.
Ông Hoàng Mười được thờ tại đền là một danh tướng thời nhà Lê, gốc ở tỉnh Nghệ An, được nhân thế hoá, phàm tục hoá thành Thái uý Vĩ quốc công, trở thành vị thần chính ở đền Xuân Am hay đền đức thánh Hoàng Mười, còn gọi là Mỏ Hạc Linh Từ.
Ngày 25 tháng 7 năm Khải Định thứ 9 (1924), vua Khải Định có sắc Phong “Quang uý Trung đẳng thần”, trong tín ngưỡng tâm linh nhân dân tôn vinh là “Thượng đẳng thần”.
Lễ hội Đức thánh Hoàng Mười
Địa điểm: Tại đền thờ và mộ đức thánh Hoàng Mười - Xã Hưng Thịnh, huyện Hưng Nguyên tỉnh Nghệ An
Lễ hội diễn ra hai lần trong một năm, gọi là lễ hội rước sắc vào ngày 15/3 âm lịch.
Lễ khai điển vào ngày 10/10 âm lịch - ngày kỵ ông Hoàng Mười để ghi nhớ công đức của Ngài
Phần lễ:
- Sáng ngày 14/3 âm lịch: lễ yết cáo
- Tối ngày 14/3 âm lịch: lễ đại tế
- Sáng ngày 15/3 âm lịch: Lễ dâng hương
- Tối ngày 15/3 âm lịch: lễ yết cáo
- Tối ngày 09/10 âm lịch: lễ đại tế
- Sáng ngày 10/10/âm lịch: lễ tưởng niệm,dâng hương
- Tối 10/10 âm lịch: Lễ tạ
Phần hội :
- Chiều ngày 14 tháng ba và chiều ngày 09 tháng mười âm lịch: Rước sắc từ nhà thờ họ Nguyễn ra đền.
- Chiều ngày 15 tháng ba và chiều ngày 10 tháng 10 âm lịch: Hát chầu văn, thi chọi gà, đánh cờ người.
- Sáng ngày 16 tháng ba và chiều ngày 11 tháng mười âm lịch: Rước sắc bằng thuyền từ đền về nhà thờ họ Nguyễn tại làng Xuân Am.
TÂY PHƯƠNG CỰC LẠC SƯU TẦM